เทคนิคการเตรียมตัวตอบสัมภาษณ์ในการสอบเป็น”ครูผู้ช่วย”

...จินตนาการเหนือกว่าความรู้...ไอสไตน์พูดเอาไว้  ขณะที่นักพูดสร้างแรงจูงใจหลายท่าน ก็กล่าวว่า ...หากเราคิดและจิตนาการเป็นภาพใส่อารมณ์ร่วมเข้าไปด้วย สิ่งที่จินตนาการนั้นก็จะเป็นผลจริง..... ปรารถนาให้ผู้เข้าสอบแข่งขันเป็นครูผู้ช่วย ได้จินตนาการว่าได้ทำข้อสอบข้อเขียนในห้องสอบได้อย่างมีความสุข เดาข้อสอบไม่กี่ข้อ นอกนั้นทำได้หมดเลย สุขใจมาก คะแนนข้อเขียนผ่านเกณฑ์ชัวร์  เหลือแต่สัมภาษณ์ "จะต้องก้าวข้ามได้อย่างข้อเขียนแน่นอน"

..ข้อเขียนต่อไปนี้จะช่วยให้ผู้เข้าสอบสัมภาษณ์ได้ใช้จินตนาการเพื่อความสำเร็จสมบูรณ์ โดยมีเป้าหมายว่าทำคะแนนสัมภาษณ์ได้ 50 หรือใกล้ 50 คะแนน ตังเป้าอย่างนั้น…

การสรรหาบุคคลเข้าทำงานในหน่วยงานหรือองค์กร ไม่ว่าจะเป็นเอกชนหรืองานราชการ มักจะใช้การสัมภาษณ์เป็นวิธีหนึ่งในการคัดเลือกเพื่อดูความเหมาะสมของบุคคล ยิ่งหากเป็นการคัดเลือกบุคคลให้เข้ารับราชการจะมีหลักสูตรกำหนดไว้เป็นการเฉพาะ ดังเช่น การสอบแข่งขันเพื่อบรรจุและแต่งตั้งบุคคลเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตำแหน่งครูผู้ช่วย กรณีทั่วไป ตามหลักเกณฑ์และวิธีการสอบแข่งขันเพื่อบรรจุและแต่งตั้งบุคลากรเข้ารับราชการเป็นราชการครูและบุคคลากรทางการศึกษา ตำแหน่งครูผู้ช่วย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตามหนังสือสำนักงาน ก.ค.ศ.ที่ ศธ. 0206.6/ว14 ลงวันที่ 24 กรกฏาคม 2557 ที่เรียกย่อว่า “การสอบครูผู้ช่วยตาม ว14/2557” ได้กำหนดให้ประเมินในภาคความเหมาะสมด้วยวิธีการสัมภาษณ์ ซึ่งกำหนดคะแนนเต็มในส่วนนี้ไว้ 50 คะแนน

จึงเป็นโจทย์สำคัญของผู้เข้าสอบว่า จะทำอย่างไรที่จะให้ได้คะแนนเต็ม 50 หรือใกล้เคียง 50 ...เพราะคะแนนส่วนนี้หากประมวลในภาพรวมแล้วจะได้ง่ายที่สุด เป็นคะแนนที่ไปเติมเต็มภาคข้อเขียนได้เป็นอย่างดี... ผู้เข้าสอบสามารถแก้โจทย์นี้ได้ หากเรียนรู้และปฏิบัติตามเทคนิควิธีการการเตรียมตัวสอบสัมภาษณ์ ..ดังนี้ครับ

การสอบสัมภาษณ์และการให้คะแนนมีหลักเกณฑ์อย่างไร?

“การสอบสัมภาษณ์”  เป็นวิธีการประเมินความเหมาะสมกับตำแหน่ง ตามหลักสูตรสอบแข่งขันหรือสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการหรือเลื่อนตำแหน่งให้สูงขึ้นของส่วนราชการต่างๆ โดยทั่วไปการพิจารณาความเหมาะสมกับตำแหน่ง จะพิจารณาจาก ประวัติส่วนตัว ประวัติการศึกษา ประวัติการทำงาน ประสบการณ์การทำงาน บุคลิกภาพด้านต่างๆ รวมทั้งอุปนิสัย ท่วงทีวาจา ปฏิภาณไหวพริบ  คุณธรรม จริยธรรม และเจตคติ ความรู้ที่เป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติงานในหน้าที่ ความรู้ในเรื่องการรักษาความปลอดภัยแห่งชาติ หรือ อื่นๆ ตามหน่วยงานผู้สอบฯ กำหนด

ดังเช่น การสอบแข่งขันครูผู้ช่วย สังกัด สพฐ. กรณีทั่วไป ตาม ว14/2557 ได้กำหนดให้มีการสอบสัมภาษณ์ โดยประเมินจาก “ประวัติส่วนตัว ประวัติการศึกษา  บุคลิกลักษณะท่วงทีวาจา  วุฒิภาวะทางอารมณ์ การมีปฏิญาณไหวพริบ  ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ เจตคติและอุดมการณ์”

การประเมินความเหมาะสมด้วยวิธีการสัมภาษณ์ หลักสูตรการคัดเลือกหรือสอบแข่งขันฯจะกำหนดคะแนนเต็มในส่วนนี้รวมเป็นคะแนนเต็ม 50 คะแนน ส่วนจะแยกย่อยคะแนนแต่ละประเด็นหรือไม่อย่างไร ขึ้นกับหลักเกณฑ์และวิธีการดำเนินงานของหน่วยสอบ ในการสอบแข่งขันครูผู้ช่วย สังกัด สพฐ. กรณีทั่วไป ตาม ว14/2557 หลักเกณฑ์กำหนดแค่ประเด็นการประเมินฯ แต่หน่วยสอบ (กศจ.) อาจกำหนดรายละเอียดคะแนนในแต่ละประเด็น เช่น “ประวัติส่วนตัวประวัติการศึกษา (10 คะแนน)  บุคลิกลักษณะท่วงทีวาจา (10 คะแนน)  วุฒิภาวะทางอารมณ์ (10 คะแนน)  การมีปฏิญาณไหวพริบ  (10 คะแนน)  ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์เจตคติและอุดมการณ์ (10 คะแนน) รวมคะแนนเต็ม 50 คะแนน”

ในการให้คะแนนการสอบสัมภาษณ์ของกรรมการผู้สอบสัมภาษณ์ (เป็นแนวทางปฏิบัติมักกำหนดโดยหน่วยสอบ) จะกำหนดช่วงของคะแนนที่จะให้ไว้อย่างชัดเจน เหมาะสม และเป็นธรรม เช่น กำหนดความต่างของคะแนนผู้เข้าสอบฯไม่เกิน 3 คะแนนบ้าง (ต่ำสุด 47 คะแนน สูงสุด 49 คะแนน) หรือ 5 คะแนน (ต่ำสุด 45 คะแนน สูงสุด 49 คะแนน) มักไม่นิยมให้คะแนนเต็ม 50 เพราะโดยหลักการแล้วจะไม่มีใครที่จะสมบูรณ์ เยี่ยมยอด (หากจะให้คะแนนเต็ม 50 ก็สามารถทำได้ แต่กรรมการอาจบันทึกชี้แจงเพิ่มเติม อันนี้ก็เป็นเรื่องที่หน่วยสอบกำหนดเช่นกัน)

ดังนั้นผู้เข้าสอบสัมภาษณ์จึงไม่ต้องวิตกหรือกังวลมากนัก อย่างไรก็ได้คะแนนส่วนนี้เกิน 40 คะแนน อย่างแน่นอน นั่นหมายถึง สิ่งที่ทำให้สอบได้หรือสอบตกจึงไม่ได้อยู่ที่การสอบสัมภาษณ์แต่อยู่ที่การสอบข้อเขียนต่างหาก

จะเตรียมตัวและเข้าสอบสัมภาษณ์อย่างไรให้ได้คะแนนมากที่สุด?

ดังที่ได้กล่าวมาเบื้องต้นแล้วว่า การสัมภาษณ์ เป็นการประเมินความเหมาะสมกับตำแหน่งโดยประเมินผู้เข้าสอบทุกคน เพื่อพิจารณาความเหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่ จากประวัติส่วนตัว ประวัติการศึกษา ประวัติการทำงาน เพื่อพิจารณาความเหมาะสมกับตำแหน่งในด้านต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ในการปฏิบัติหน้าที่ ทั้งความรู้ความสามารถ ประสบการณ์ ท่วงทีวาจา อุปนิสัย เจตคติ และบุคลิกภาพ ดังนั้นการจะเป็นผู้เข้ารับการสัมภาษณ์ที่ดีและได้คะแนนมากที่สุด (ให้ถูกตัดน้อยที่สุด) ควรมีและ ใช้เทคนิคการเตรียมสอบสัมภาษณ์ การเข้าสอบสัมภาษณ์ จึงจะทำให้เกิดความมั่นใจ

จากที่เคยผ่านการถูกสัมภาษณ์ และเคยเป็นกรรมการสอบสัมภาษณ์ ใคร่แนะนำดังนี้

1) เบื้องต้นควรกรอกใบสมัครให้ดี และมีความสมบูรณ์มากที่สุด เพราะกรรมการสอบสัมภาษณ์ส่วนมากจะดูข้อมูลส่วนตัวผู้เข้ารับการสัมภาษณ์จากใบสมัครประกอบการสัมภาษณ์ด้วย(ตอนสมัครสอบ)

2) ในวันสอบสัมภาษณ์ ควรแต่งกายให้สุภาพเรียบร้อย สะอาด ภูมิฐานมากที่สุด หากใส่สูท ผูกไทด์ รองเท้าคัทชู จะสุดยอดมากเลย

3) ควรงดสูบบุหรี่ เครื่องดื่ม หรืออาหารกลิ่นจัด เพราะหากขณะสัมภาษณ์กลิ่น คงไม่เป็นที่สบอารมณ์กรรมการมากนัก ทางที่ดีนอกจากไม่ดื่มแล้วควรอมลูกอมให้ปากหอมแทนจะดีกว่า

4) ขณะรอสัมภาษณ์ควรรอด้วยความอดทน ทำจิตใจให้สงบ สดชื่น ผ่องใส มีอารมณ์ร่าเริง เบิกบาน

5) ควรศึกษาหาความรู้ในเรื่องที่เกี่ยวกับหน่วยงานที่เราสมัครสอบว่า มีความเป็นมาอย่างไร หัวหน้าหน่วยงานชื่ออะไร เพราะหากถูกสัมภาษณ์ แล้วตอบไม่ได้ อาจส่งผลต่อการให้คะแนนในภาพรวม

6) เมื่อผู้สอบคนอื่นออกจากห้องสอบสัมภาษณ์ หากมีโอกาสก็สอบถามข้อมูลหรือประเด็นที่กรรมการสัมภาษณ์ถาม เพื่อจะเตรียมคำตอบ เพราะโดยทั่วไปประเด็นที่ถาม มักจะถามคล้ายๆ กัน

7) เมื่อถูกเรียกชื่อให้เข้ารับการสัมภาษณ์ ขณะเดินเข้าห้องสอบช่วงนั้นโดยทั่วไปมันจะหวิวและตื่นเต้นมาก ให้หายใจลึก ๆ และเรียกกำลังใจ สู้ ๆ ขณะเดิน ควรก้าวเดินให้เป็นปกติ ระมัดระวัง แต่เต็มไปด้วยความมั่นใจ

8) เมื่อไปถึงหน้าโต๊ะสัมภาษณ์ ควรยกมือไหว้กรรมการ และนั่งลงเมื่อได้รับการบอกให้นั่ง บางที่กรรมการอาจมีกติกาหรือแนวทางที่ไม่บอกเพื่แประเมินอะไรซักอย่าง อย่างนี้ดูห่วงเวลาที่เหมาะสมแล้วนั่งลง

9) ตั้งใจฟังประเด็นคำถามที่ถาม ตอบให้ตรงประเด็น โดยเล่าสั้นๆ เฉพาะที่จำเป็นพอสังเขป เว้นแต่กรรมการถามซ้ำ ถามเพิ่มเติม หรือให้อธิบาย

10) ขณะถูกสัมภาษณ์ควรแสดงสีหน้าให้เป็นปกติ ยิ้มแย้ม และแสดงความตั้งใจ สนใจกรรมการสัมภาษณ์ทุกคน

11) เมื่อถูกถามให้ตอบด้วยน้ำเสียงปกติ หากตอบไม่ได้ควรบอกว่า เรื่องนี้ผม/ดิฉันไม่ทราบ หรือ ตอบไม่ได้ครับ / ค่ะ เพราะบางคำถามกรรมการไม่ต้องการคำตอบที่ถูกทั้งหมด หากแต่ต้องการสังเกตปฏิภาณไหวพริบ และท่วงทีวาจาด้วย

12) คำถามบางคำถาม กรรมการบางคนต้องการอธิบายให้เราฟัง อาจเป็นการเสนอแนะ หรือเจตนาไรก็แล้วแต่ หากเป็นเช่นนี้ ควรแสดงความสนใจใคร่รู้ ใคร่ฟัง แสดงอาการสนใจ ผงกศีรษะเบาๆรับ หรือตอบ... "ครับ/ ค่ะ"... ในบางครั้งเราควรพูดว่า ..."เรื่องนี้ผม/ดิฉัน/หนูเพิ่งทราบ นับว่าท่านได้กรุณาให้ความรู้เป็นอย่างมาก ขอบคุณท่านมากครับ/ ค่ะ"...(มธุรสวาจาเหล่านี้ ตรงกับบทสักวา ที่ว่า ..." สักวาหวานอื่นมีหมื่นแสน ไม่เหมือนแม้นพจมานที่หวานหอม กลิ่นประเทียบเปรียบดวงพวงพะยอม อาจจะน้อมจิตโน้มด้วยโลมลม"...) อันจะส่งผลต่อความพึงพอใจให้กรรมการมากที่สุด บางโอกาสกลับกลายเป็นว่าเราเป็นผู้ถาม และเป็นผู้สัมภาษณ์กรรมการเสียเลย (ฮา..ความจริงมี เกิดประจำ)

13) เมื่อกรรมการสอบสัมภาษณ์จบ กล่าวให้กำลังใจ สร้างความหวัง ควรยกมือไหว้และกล่าวขอบคุณ แล้วลุก เดินออกจากห้องสอบด้วยอาการปกติ หากอยากแสดงความสะใจ จนอดไม่ได้ ให้พ้นห้องสอบเสียก่อนแล้วค่อย...เย้..

แนวคำถามคำตอบในการสอบสัมภาษณ์มีอะไรบ้าง?

แนวคำถามคำตอบในการสอบสัมภาษณ์ เพื่อบรรจุเป็นข้าราชการครู ตำแหน่งครูผู้ช่วย รวมทั้งตำแหน่งผู้บริหารการศึกษา(ข้อความในวงเล็บ) ให้เตรียมในเรื่องเหล่านี้

1) คำถามทั่วไป เช่น ให้แนะนำตัว สอบถามถึงภูมิลำเนา การศึกษา ความชอบ ไม่ชอบ ปัญหาหรือแนวทางแก้ไข การปรับตัวเข้ากับเพื่อนครู ผู้บริหาร ชุมชน เป็นต้น

2) หลักการทั่วไป เช่น เป้าหมายการสอน คุณลักษณะที่ดีของครู คุณลักษณะของผู้เรียน (เป้าหมายของการบริหาร หลักการบริหารงาน การบริหารความขัดแย้ง องค์ประกอบการทำงานให้สำเร็จคุณธรรมของผู้บริหาร ครองตน ครองคน ครองงาน องค์ประกอบของระบบงานโรงเรียน ปัจจัยในการบริหารงานโรงเรียน เทคนิคหรือทักษะการบริหาร กลวิธีทำงานร่วมกับเพื่อน ผู้บังคับบัญชา แนวคิดพื้นฐานของมนุษย์ ปัจจัยที่ทำให้คนอยากทำงาน) เป็นต้น

3) หลักวิชาชีพครู เช่น จรรยาบรรณวิชาชีพครู เกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพ วินัย ข้อห้ามสำหรับครูคุณลักษณะครูที่ดี ที่พึงประสงค์ ลักษณะครูมืออาชีพ (ลักษณะผู้บริหารมืออาชีพ) เป็นต้น

4) ทิศทางความเคลื่อนไหวการศึกษา เช่น นโยบายรัฐบาล นโยบายของกระทรวงศึกษาธิการยุทธศาสตร์ของ สพฐ. เขตพื้นที่ จังหวัด ชื่อบุคคลสำคัญ ผู้บริหารการศึกษาในระดับต่างๆ เป็นต้น

5) แนวทางการสร้างความเป็นเลิศ การจัดการเรียนรู้ผู้เรียนสำคัญ การพัฒนาทักษะผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 (การบริหารโรงเรียนสู่ความเป็นเลิศ หลักการและเทคนิคการบริหาร ทรัพยากรบริหาร นโยบายยุทธศาสตร์ของชาติ ศธ. สพฐ. เขตพื้นที่ จังหวัด หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน หลักการจัดการเรียนรู้ หลักสูตรสถานศึกษา การพัฒนาวิธีการปฏิบัติที่เป็นเลิศหรือ Best Practice) เป็นต้น

จำเป็นจะนำแฟ้มสะสมผลงาน (PORTFOLIO) ไปใช้สอบสัมภาษณ์ด้วยหรือไม่?

แฟ้มสะสมผลงาน (portfolio) หมายถึง แหล่งรวมข้อมูลที่จัดทำขึ้นอย่างเป็นระบบ โดยข้อมูลดังกล่าว จะนำมาใช้ในการวิเคราะห์สำหรับประเมินผลการทำงาน เพื่อพัฒนาและปรับปรุงการทำงานให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้นต่อไป นอกจากนั้น แฟ้มสะสมผลงานยังมีประโยชน์ในการเป็นเอกสารประกอบการประเมินคุณลักษณะหรือผลการปฏิบัติงาน หรือ การคัดเลือกในโอกาสต่างๆ เช่น การสอบคัดเลือกเข้าทำงาน การสอบสัมภาษณ์เข้ารับราชการ เป็นต้น ดังนั้นการเก็บรวมรวมข้อมูลจึงควรครอบคลุมประเภทต่างๆ ที่เป็นสิ่งสะท้อนความรู้ ความสามารถและความเหมาะสมของบุคคล

สำหรับการสอบแข่งขันครูผู้ช่วย สังกัด สพฐ. กรณีทั่วไป ตามหลักเกณฑ์ ว14/2557กำหนดการประเมินความเหมาะสมกับตำแหน่งและวิชาชีพ โดยวิธีการสัมภาษณ์ สังเกต ตรวจเอกสาร หรือวิธีการที่เหมาะสม เพื่อสะท้อนและแสดงถึงประวัติส่วนตัว การศึกษา ประวัติการทำงานประสบการณ์การทำงาน บุคลิกภาพ คุณลักษณะความเหมาะสมของผู้ที่จะเป็นครู ท่วงที วาจา ปฏิภาณ ไหวพริบ คุณธรรมจริยธรรม และเจตคติต่อวิชาชีพ หลักเกณฑ์ไม่ได้กำหนดให้จัดทำแฟ้มสะสมผลงานสำหรับการสอบสัมภาษณ์ไว้เป็นการเฉพาะแต่อย่างไร (แต่บางหน่วยสอบอาจกำหนดได้ อันนี้ดูประกาศสอบฯ) ดังนั้น หากประกาศสอบไม่ได้กำหนดก็ไม่จำเป็นต้องจัดทำ หรือนำไปใช้ในการสอบสัมภาษณ์  แต่อย่างไรก็แล้วแต่ปัจจุบันผู้เข้าสอบสัมภาษณ์มักนิยมจัดทำแฟ้มผลงาน แผ่นพับ โบชัวร์ผลงานไปใช้ในการสอบสัมภาษณ์ด้วย อาจเพื่อสร้างความมั่นใจ สร้างความอุ่นใจ ลดความประหม่า เพื่อขู่คู่แข่ง หรือเจตนาใดก็แล้วแต่  หากผู้เข้าสอบสัมภาษณ์ตัดสินใจและจะนำใช้ประกอบการสัมภาษณ์ก็ไม่ได้เสียหายอะไรถึงแม้ประกาศไม่ได้กำหนด เกณฑ์ให้คะแนนส่วนนี้ไม่มี แต่อาจส่งผลดีในทางจิตวิทยานอกจากต่อตนเองดังกล่าวมาแล้ว อาจมีผลโน้มนำให้กรรมการเห็นถึงความตั้งใจของเรา กรรมการบางท่านอาจเปิดดูและนำข้อมูลในนั้นมาถาม หากอย่างนี้เราก็จะตอบได้ดี ตรงประเด็นเพราะเป็นผลงานที่เราได้จัดทำอยู่แล้ว มีผลต่อคะแนนอย่างแน่นอน

ดังนั้น แฟ้มสะสมผลงานของผู้เข้ารับการสัมภาษณ์ จึงควรจัดทำด้วยความประณีต ดูดี ไม่หนาเกินไป ในแฟ้มควรประกอบด้วย 3 ส่วนคือ

 1) ส่วนที่ 1 เกี่ยวกับประวัติ  ได้แก่ ประวัติการศึกษา ประวัติการทำงาน ประวัติการรับราชการ (ถ้ามี) ประวัติการสัมมนา / ฝึกอบรมหรือศึกษาดูงาน ประวัติการสอน คุณลักษณะพิเศษส่วนตัว โดยแนบหลักฐานประกอบเฉพาะที่สำคัญ สิ่งนี้จะตอบโจทย์ประเด็น ประวัติส่วนตัวประวัติการศึกษา อาจรวมถึง ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์เจตคติและอุดมการณ์

 2) ส่วนที่ 2 เกี่ยวกับผลงานดีเด่นที่เคยได้รับ ได้แก่ งานที่ทำในปัจจุบัน งานสอน (ถ้ามี) แนบหลักฐานประกอบเฉพาะที่สำคัญ สิ่งนี้จะตอบโจทย์ประเด็น ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ เจตคติและอุดมการณ์

          3) ส่วนที่ 3 เกี่ยวกับวิสัยทัศน์หรือแนวคิดเมื่อได้เป็นครู ได้แก่ แนวทางในการปฏิบัติตนและปฏิบัติงานเมื่อได้บรรจุเป็นครูผู้ช่วย ความคาดหวังที่ต้องการ แนบแผนผังมโนทัศน์ประกอบ สิ่งนี้จะตอบโจทย์ประเด็น ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ เจตคติและอุดมการณ์

           ซึ่งทั้งสามส่วน อาจเป็นข้อมูลและโน้มนำให้กรรมการได้ตั้งเป็นประเด็นขึ้นมาถาม ก็จะส่งผลให้ตอบโจทย์ประเด็น บุคลิกลักษณะท่วงทีวาจา วุฒิภาวะทางอารมณ์  การมีปฏิญาณไหวพริบ ได้

การสอบสัมภาษณ์หากเป็นอย่างที่เล่ามา ถึงคะแนนโดยรวมไม่ต่างกันมากนัก และทำให้มั่นใจว่าผ่านเกณฑ์ภาคนี้ (เกณฑ์ผ่านร้อยละ 60) อย่างแน่นอน แต่หนึ่งหรือสองคะแนนที่ทำได้จากการสอบสัมภาษณ์ดีกว่าผู้เข้าสอบท่านอื่น ก็จะส่งผลให้เรามีลำดับที่ที่ดีกว่า (หากคะแนนข้อเขียนได้ไม่ต่างกัน) มีโอกาสได้บรรจุแต่งตั้งก่อนแน่นอน ดังนั้นผู้เข้าสัมภาษณ์ควรศึกษาประเด็นการให้คะแนน เตรียมตัวอย่างดี ฝึกถามตอบตนเอง สร้างเอกสารให้ประณีตตรงประเด็น เชื่อว่าจะทำให้เกิดความมั่นใจ และส่งผลให้ได้คะแนนสัมภาษณ์ 50 หรือใกล้เคียง 50 อย่างแน่นอน

http://www.kruwandee.com/news-id34353.html